Progesteron hormonu, daha çok yumurtalıklarda üretimi yapılan ve gebelik döneminde önemli rol oynayan bir kadınlık hormonudur. Progesteron kadınlık hormonu olsa da erkek vücudunda da çok az miktarda üretilir.
Progesteron hormonu görevleri
- Kadın rahmini erkek spermi tarafından döllenmiş yumurta için hazırlar.
- Gebeliğin devamlılığını sağlar.
- Göğüslerde anne sütü üretimine yardımcı olur.
- Erkeklerde sperm üretimi için gereklidir.
- Kan pıhtılaşmasında önemli rol oynar.
- Kolajen üretimini destekler ve bu sayede derinin esnekliğine yardımcı olur.
- Kemik ve kasların güçlenmesini sağlar.
Progesteron hormonu yüksekliği: Progesteron hormonunun yüksek olması genellikle gebelik ya da yumurtlama anlamına gelir. Şayet progesteron hormonu yüksekliğinde gebelik ya da yumurtlama söz konusu değilse bir hastalığın habercisi olarak progesteron hormonu yükselmiş olabilir. Progesteron hormonun yüksek olması genelde bir sağlık sorununa işaret eder.
Progesteron hormonu yüksekliği neden olur?
Gebelik: Progesteron hormonu rahim duvarının kalınlaşmasını sağlar. Bu sayede gebe kalmayı ve gebeliğin devamlılığına yardımcı olan kadınlık hormonlarından biridir. Gebelik sürecinde progesteron hormonunda yükseklik görülür. Progesteron hormonunun çok yüksek olduğu durumlar ise ikiz ya da çoğul gebelikler ve mol gebeliğidir.
Kullanılan ilaçlar: Hormon tedavisi ya da doğum kontrolü için hap kullanmak progesteron hormonu seviyesinde dalgalanmalara neden olabilir.
Kanser türleri: Böbreküstü bezi kanseri, göğüs kanseri ve koryonepitelyom kanseri progesteron hormonu yüksekliğine neden olabilir. Koryonepitelyom çok nadir görülen bir tür yumurtalık kanseridir.
Konjenital adrenal hiperplazi: Böbreküstü bezlerinde oluşan hastalıklardır. Kilo kaybı, erkeklerde penis büyümesi, kızlarda belirsiz genital organ ve erken ergenlik gibi bazı belirtilere yol açabilir. Genetik bir hastalık olan konjenital adrenal progesteron hormonunun yükselmesine sebep olur.
Progesteron hormonu düşüklüğü: Progesteron hormonu gebelik ve yumurtlama dönemi haricinde genellikle düşük olur. Ancak progesteron hormonu anormal bir şekilde düşükse yumurtlamayla alakalı sorunlara işaret eder. Progesteron hormonu düşüklüğü âdet kanamalarının düzensiz olmasına, ağır kanamalara yol açabilir. Gebelik döneminde progesteron hormonu düşükse bu durumda düşük yaşanabilir.
Progesteron hormonu düşüklüğü neden olur?
Menopoz: Menopoz döneminde kadının yaşamış olduğu bazı değişiklikler hormonlarla da alakalıdır. Menopoz döneminde östrojen ve progesteron hormonu daha düşük olur.
Dış gebelik: Döllenen yumurtanın rahim harici başka bir alana yerleşmesi ve yerleştiği alanda gelişim göstermesi dış gebelik olarak tanımlanır. Gebeliğin geliştiği yer genellikle fallop tüpleridir. Dış gebelikte progesteron hormonu düşük olur.
Yumurtlama sorunları: Progesteron hormonunda yaşanan düşüklük yumurtalıkların olgunlaşmış bir yumurtayı herhangi bir nedenden dolayı bırakamaması sebebiyle görülebilir. Örneğin, polistik over sendromu, endometriozis, yumurtalık kistleri ve tümörleri bu duruma sebep olabilir.
Cenin ölümü ya da düşük: Düşük hafif lekelenme ya da kanamalarla kendini belli eder. Gebelikte düşük yaşanmış ya da gebelik sonlandırılmışsa progesteron hormonu seviyesi düşer.
Preeklampsi: Preeklampsi halk arasında kan zehirlenmesi olarak da bilinmektedir. Rahatsızlık hafif, orta ya da şiddetli gelişebilir ve progesteron hormonunun düşmesine sebep olur.
Sigara: Sigara kullanmanın vücutta progesteron hormonu düşüklüğünde payı olduğu düşünülmektedir. Sigara kullanımı nedeniyle vücut gerek duyduğu progesteronu algılayamamakta ve dolayısıyla üretiminde azalma yaşanmaktadır. Sigara ayrıca erken menopoz ve kısırlığı da tetikleyerek progesteron düşüklüğüne sebep olabilir.
Hipogonadizm: Yumurtalık ve testislerde işlev bozukluğu ya da yetersizliği olarak tanımlanan rahatsızlıkta progesteron hormonu düşük olur.
